Νερό: Πολύτιμο και τον χειμώνα

Συμπεριλαμβάνεται στα τέσσερα στοιχεία της φύσης. Το νερό, πολύτιμο και ζωογόνο, αποτελεί βασικό συστατικό, κατά τα 2/3, του ανθρώπινου οργανισμού: στους άνδρες, το ποσοστό φθάνει το 60-65%, στις γυναίκες το 50-60%, ενώ στα μικρά παιδιά (5-8 χρονών) μέχρι και το 70%. Δύσκολα αντέχει κανείς χωρίς αυτό, με αποτέλεσμα να το λαμβάνει σε διάφορες μορφές (από φρουτοχυμούς, ροφήματα, γάλα, σούπες), αλλά και από τρόφιμα που περιέχουν νερό, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά.

Ο κίνδυνος της αφυδάτωσης

Οι ανάγκες ενός ενηλίκου σε υγρά είναι περίπου 2,5-3 λίτρα την ημέρα. Απώλεια υγρών της τάξης του 1-2% του βάρους μας (δηλαδή 650-1.200 γρ. για μια γυναίκα 65 κιλών) μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στη φυσιολογική λειτουργία του σώματος, που εκφράζονται με πονοκέφαλο, αίσθημα κόπωσης, αδυναμία συγκέντρωσης και ευερεθιστότητα. Σε περίπτωση πιο σοβαρής αφυδάτωσης, που φτάνει στο 3-5% του συνολικού μας βάρους, τα προβλήματα είναι ακόμη σοβαρότερα, όπως θολή όραση, δυσκολία στην κατάποση, ακόμη και μυϊκοί σπασμοί ή παραισθήσεις. Καθημερινά, ο οργανισμός μας αποβάλλει περίπου 5 ποτήρια νερό από τα νεφρά με τη μορφή ούρων, 2 ποτήρια νερό με τον ιδρώτα και 1 ποτήρι νερό με την αναπνοή.

Η επίδραση του νερού στο σώμα

Στα κύτταρα
Συμβάλλει σημαντικά στη ζωή και την αναπαραγωγή των κυττάρων. Αποτελεί το κύριο μέσο μεταφοράς θρεπτικών συστατικών (υδατάνθρακες, αμινοξέα, βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία) στα κύτταρα και κατ' επέκταση στα όργανα του σώματος. Ταυτόχρονα, όμως, αποτελεί και μέσο απομάκρυνσης τοξικών και άχρηστων ουσιών.

Στο αίμα
Το νερό αποτελεί βασικό συστατικό του αίματος, το οποίο μεταφέρει το οξυγόνο και τις θρεπτικές ουσίες, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην αποβολή των βλαβερών και άχρηστων ουσιών από το σώμα.

Στους ιστούς
Παίζει το ρόλο φυσικού λιπαντικού, συμβάλλοντας στην καλή λειτουργία των μυών και των αρθρώσεων. Επιπλέον, εξασφαλίζει την απορρόφηση των κραδασμών, για παράδειγμα από πτώσεις ή ακόμη και από τις απλές καθημερινές δραστηριότητες (π.χ. περπάτημα), προστατεύοντας ευαίσθητες περιοχές όπως ο εγκέφαλος και τα μάτια.

Στον εγκέφαλο
Ακόμα και ένα μικρό ποσοστό αφυδάτωσης, π.χ. της τάξης του 2%, αυξάνει το αίσθημα κόπωσης και επηρεάζει αρνητικά τη διάθεση και την ικανότητα συγκέντρωσης.

Στα νεφρά
Είναι σημαντικό για τη λειτουργία των νεφρών, καθώς χωρίς αυτό τα νεφρά δεν μπορούν να επιτελέσουν το έργο τους, δηλαδή να βοηθήσουν στην αποβολή των τοξινών και των άχρηστων ουσιών που προκύπτουν από τη διαδικασία του μεταβολισμού.

Στο πεπτικό
Ως κύριο συστατικό των πεπτικών υγρών, βοηθάει στη λειτουργία της πέψης των τροφών. Διευκολύνει τη διέλευση της τροφής από το γαστρεντερικό σωλήνα και συμβάλλει στην καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Τέλος, συντελεί στην απέκκριση των άπεπτων ουσιών από το παχύ έντερο.

Στο δέρμα
Χάρη στο νερό που πίνουμε, η επιδερμίδα μας διατηρείται ελαστική και υγιής, λαμπερή.

Στη διατήρηση της θερμοκρασίας
Το νερό αποτελεί το βασικό μέσο του σώματός μας προκειμένου να διατηρεί τη θερμοκρασία του σταθερή, ανεξάρτητα από το εξωτερικό περιβάλλον. Ο ιδρώτας, που αποτελείται κυρίως από νερό, συμβάλλει στη μείωση της θερμοκρασίας του σώματός μας, ειδικά τις θερμές ημέρες του χρόνου ή όταν καταπονούμε το σώμα μας λόγω άσκησης ή εργασίας. Είναι, λοιπόν, σημαντικό στις περιπτώσεις αυτές να αναπληρώνουμε τις επιπλέον απώλειες σε υγρά.

Στην εγκυμοσύνη και το θηλασμό
Οι ανάγκες σε νερό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνονται σημαντικά, κυρίως λόγω της αυξημένης απώλειας, αλλά και της αλλαγής της σύστασης του σώματος της γυναίκας (π.χ. αμνιακό υγρό). Οσον αφορά την περίοδο του θηλασμού, οι ανάγκες είναι ακόμη μεγαλύτερες, αφού χρειάζεται να καλυφθούν οι απώλειες υγρών από την παραγωγή γάλακτος.

Στη δίαιτα
Είναι απολύτως απαραίτητο, καθώς κατά τη διάρκεια του φαγητού προάγει το αίσθημα κορεσμού. Επιπλέον, η κάλυψη των αναγκών μας σε υγρά συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού.

Για τις λοιμώξεις
Η στέρηση υγρών προδιαθέτει για ουρολοιμώξεις. Η άφθονη λήψη υγρών στη διάρκεια μιας λοίμωξης του αναπνευστικού βοηθάει περισσότερο στην απόχρεμψη από ό,τι η λήψη αποχρεμπτικών.